Maatregelen
Kalveren, kuikens en biggen laten opgroeien met moederzorg, vergt een omslag in de manier waarop we nu vee behandelen. Bij biggen kan de speenleeftijd nog relatief simpel worden verhoogd. De wet moet veel beter worden gehandhaafd en het massaal ‘overleggen’ van biggen naar pleegzeugen expliciet verboden. Bij kalveren is er veel weerstand onder boeren omdat de melk voor menselijke consumptie wordt gebruikt. Veehouders zijn er dus niet happig op om deze melk aan het kalf te geven. Desondanks houden een dertigtal (voornamelijk biologische) melkveehouders naar tevredenheid hun kalveren bij de koe. Zij zien dat de kalveren zich beter in de kudde handhaven en meer weerstand opbouwen. Deze boeren zien het geven van een deel van de melk aan de eigen kalveren als een goede investering in hun toekomstige melkkoeien. Bij kippen zou een natuurlijke opgroei van kuikens bij de moederhen een totaal andere kuikenhouderij betekenen. Kuikens worden nu massaal uitgebroed in grote broederijen, natuurlijk uitbroeden is ver weg. Een systeem waarbij volwassen hennen tussen opfokhennen worden geplaatst, zou echter relatief makkelijk inpasbaar zijn.
Biggen
Biggen blijven van nature 8 tot 17 weken bij hun moederzeug, in de vee-industrie worden ze al na drie tot vier weken bij de zeug weggehaald. Een groot deel raakt hierdoor aan de diarree, hun weerstand wordt aangetast en de groei verstoord. De vroeg gespeende biggen vertonen voor langere periode meer angstgedrag, agressiviteit en passiviteit. Permanente gedragsveranderingen hierdoor zijn staartbijten en het gestoord gedrag ‘belly nosing’. Zeugen zijn gefokt om zoveel mogelijk biggen tegelijk te werpen, zelfs meer dan ze kunnen zogen. Biggen worden daarom steeds vaker bij een kunstmoeder of pleegzeug gelegd, met extra stress tot gevolg. Op veel grote varkensbedrijven worden de biggen veelal binnen de wettelijk voorgeschreven drie weken bij de zeug weggehaald. Wakker Dier wil dat hierop veel beter gehandhaafd wordt maar ook dat de speenleeftijd in de wet wordt verhoogd. Het overleggen van biggen bij een pleegzeug, als standaard managementmaatregel, zou expliciet verboden moeten worden, vindt Wakker Dier.
Kalveren
Kalveren blijven van nature 6 tot 12 maanden bij de moederkoe, maar worden in de melkveehouderij meestal gelijk na de geboorte weggehaald. Het gevolg is dat de moederkoeien aanzienlijk vaker uierontsteking krijgen en het kalf vaker diarree krijgt en slechter groeit. Kalveren die opgroeien bij de moeder zijn later socialer en minder angstig. Ze blijken later ook betere moeders: als ze de mogelijkheid krijgen om later hun eigen kalveren te verzorgen, dan geven ze betere maternale zorg. Bovendien ontwikkelen ze zich evenwichtiger en zijn daardoor gezonder. Een dertigtal (vnl biologisch) melkveehouders laten kalveren al met succes bij de koe lopen.
Kuikens
De 400 miljoen kuikens die jaarlijks in de vee-industrie worden vetgemest of voor eierproductie worden ingezet, zien hun moederhen nooit. Waar de moederhen voor veiligheid en orde zorgt, is een kuiken dat opgroeit zonder hen angstiger, meer op zichzelf en produceert het meer stresshormonen. Dit kan een belangrijke oorzaak zijn van het pikgedrag van kippen in de vee-industrie dat vaak uitmondt in kannibalisme: vanwege dit gestoorde gedrag wordt bij legkippen de snavel gekapt. Omdat kuikens zonder moederzorg later waarschijnlijk meer verenpikken, adviseren diverse onderzoekers om moederhennen tussen opgroeiende kuikens te plaatsen.
Wet Dieren
Momenteel is Staatssecretaris Bleker bezig met de herziening en samenvoeging van de bestaande welzijnswetgeving tot één ‘Wet Dieren’. Onder meer de huidige Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) ‘Scheiden van Dieren’, waarin is bepaald of jonge dieren bij hun moeder weggehaald mogen worden, wordt hierin met andere regels samengevoegd tot één AMvB ‘Houders van Dieren’. De bedoeling was dat de Staatssecretaris hierbij tevens de huidige wetenschappelijke inzichten zou verwerken en daarmee de welzijnseisen rond het scheiden van moederdier en jong zou aanpassen. Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt steeds duidelijker dat het vroegtijdig scheiden van moederdier en jong tot welzijns- en gezondheidsproblemen leidt. Het ziet er echter naar uit dat staatssecretaris Bleker de bestaande regels ongewijzigd wil laten.
