grafiek megastallen met melkvee 2013

Honderden uitbreidingsvergunningen al op zak

Uit de cijfers blijkt dat gemeenten en provincie in Utrecht, Gelderland en Brabant akkoord zijn gegaan met een enorme groei van het aantal melkkoeien. Zo heeft Utrecht bijgetekend voor bijna 13 duizend koeien, Gelderland voor 76 duizend en Brabant voor 108 duizend extra melkkoeien. Een extrapolarisatie naar de landelijke situatie, gebaseerd op het gemiddelde van drie bovenstaande provincies, voorspelt dat het aantal melkkoeien met maar liefst 36 procent kan groeien. Een toename van 565 duizend melkkoeien.

Steeds meer koeien op megastal

De groei in melkkoeien gaat gepaard met een groei van het aantal megastallen. In Brabant en Gelderland samen staan er 141 megastallen in de startblokken. Deze megastallen waren er nog niet tijdens de laatste telling in 2013, maar hiervoor zijn op dit moment wel vergunningen verleend. Een deel is mogelijk al gebouwd en de meesten zullen gewacht hebben met het vullen van de stallen tot 1 april: de vervaldatum van het melkquotum. Sinds 1 april wordt de uitbreiding nauwelijks meer tegengehouden. Utrecht heeft (nog) geen extra megastallen vergund.

Gebaseerd op de gemiddelde groei van Utrecht, Gelderland en Brabant schat Wakker Dier dat er landelijk al bijna 900 megastallen zijn vergund. Dit is een voorzichtige schatting aangezien cijfers van een aantal provincies waar veel melkvee wordt gehouden (Groningen, Friesland) ontbreken.

Megastallen betekenen lege weilanden

Megastallen zijn een grote bedreiging voor weidegang. Met zulke grote aantallen koeien is er vaak te weinig land om op te grazen. Dus blijven de koeien altijd binnen. Dat is niet alleen erg voor het Hollandse plaatje, maar vooral voor de koeien. Weidegang vermindert de kans op uierontsteking en pootproblemen. Maar het allerbelangrijkste is dat de dieren in de wei vrij kunnen bewegen en hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen. Niet voor niets dansen koeien in het voorjaar weer snel en vrolijk de wei in.

Onderzoeksmethode

In opdracht van Wakker Dier heeft CLM onderzoek gedaan naar de groei van de melkveesector op korte termijn. CLM heeft gekeken naar vergunningen die nu al verleend zijn aan melkveebedrijven in Utrecht, Gelderland en Brabant, en deze vergeleken met CBS-cijfers over het aantal melkveebedrijven en koeien in 2014. Het verschil tussen deze twee cijfers geeft aan hoeveel ruimte voor uitbreiding er is verleend. Daarnaast heeft CLM het aantal vergunde megastallen vergeleken met de cijfers van Alterra van het aantal megastallen in 2013.