Eu-regels: we willen wel maar niet nu
Al in 2009 werden in de Europese Unie regels van kracht waarin dieren die voor consumptie zijn bestemd, zo pijnloos mogelijk moeten worden geslacht. Vissen werden echter expliciet uitgezonderd. Niet omdat men twijfelde aan de angst, pijn en stress bij vissen, maar omdat de EU vond dat er nog te weinig kennis was over een verantwoorde wijze van slachten. De Europese Commissie beloofde uiterlijk december 2014 een rapport te publiceren met voorstellen voor een humanere slacht bij vis. Nationale overheden konden ondertussen eigen regels stellen. Deze zomer voerde onze staatssecretaris nieuwe welzijnsregels in voor bijna alle dieren, maar voor vissen werd alleen verdoofde slacht bij paling verplicht gesteld. Andere vissen blijven vogelvrij, omdat Dijksma nog op de aangekondigde EU-regels wacht. De Europese Commissie heeft echter aan Wakker Dier laten weten dat het onderzoek nog steeds niet klaar is. Naar verluid zal de publicatie nog zeker een jaar duren vanwege gebrek aan prioriteit. Opvallend is dat de benodigde kennis voor dit rapport al is verzameld. Sinds 2009 heeft zowel de EU als Nederland onderzoek gedaan naar verdoofde slacht bij vis en zijn er diervriendelijke dodingmethoden ontwikkeld, zoals verdoving met een elektrische schok.
Vissen kunnen niet gillen
Wetenschappers zijn het er al jaren over eens; vissen voelen pijn, stress en angst. Maar omdat je een vis nooit hoort gillen, wordt het welzijn van de vis volledig genegeerd. Wetenschappers zeggen dat het welzijn van kweek- en wildgevangen vis ernstig wordt aangetast. Het grootste leed komt door de onverdoofde slacht. Eigenlijk wordt een vis niet geslacht; hij wordt levend verwerkt en overlijdt, soms pas na uren, door zuurstoftekort. Een populaire verwerkingsmethode is ‘strippen’ of ‘kaken’, waarbij de organen uit levende vissen worden getrokken of gezogen. Helaas gaan ze hier meestal niet aan dood. Ze worden na het strippen levend op ijs gelegd. Het duurt dan nog wel 25 tot 65 minuten tot ze niet meer op (pijn)prikkels reageren.
De overheid negeert de oproep van wetenschappers
Al in 1996 zei de Raad van Dieraangelegenheden: “Het onderzoek naar diervriendelijker bedwelmings- en dodingsmethoden in de zeevisserij dient zo snel mogelijk met kracht te worden aangevat.” Toch besloot de overheid pas 11 jaar later iets met dit advies te doen. In 2007 stelde ze dat vóór 2012 alle paling en meerval in Nederland op een diervriendelijkere wijze moest worden gedood. Inmiddels is dit in de wet opgenomen, maar alleen voor paling, die wordt sinds 1 januari van dit jaar verplicht verdoofd. De overheid erkende dus in 2007 al dat vissen bescherming tegen pijn verdienen. Maar sindsdien is het stil. Hoewel er werkbare bedwelmingsmethoden te koop zijn voor bijna alle vissen die Nederland kweekt en vangt, blijft de overheid zich beroepen op meer onderzoek. Onderzoek is natuurlijk prima, maar dat is nog geen reden om ieder jaar meer dan vier miljard vissen onnodig te laten lijden.