STEC gevonden op barbecue rundvlees
Op de entrecote is de potentieel gevaarlijke Shiga-toxine producerende E. coli (STEC) gevonden. STEC kan volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ernstige voedselvergiftigingen veroorzaken. Aangezien vlees tijdens het barbecueën niet altijd voldoende verhit wordt en er vaak onhygiënisch wordt gewerkt, is risico op besmetting extra groot. Volgens het RIVM vindt het gros van de voedselvergiftigingen door STEC dan ook plaats in het barbecueseizoen. De STEC variant die is gevonden, behoort niet tot de meest giftige varianten.
Een vijfde van het vlees al aan het bederven
Maar liefst een vijfde van het onderzochte barbecuevlees (6 van de 28 producten) bleek al (licht) aan het bederven te zijn. Bij een kiemgetal hoger dan 10 miljoen wordt de kwaliteit van vlees als twijfelachtig tot bedorven beschouwd. Driemaal werd deze grens extreem overschreden: bij een runderfiletlapje (270 miljoen bacteriën per gram), een T-Bone rund steak (220 miljoen) en een Provençaalse varkenslapje (98 miljoen).
Kip, het vaakst besmette stukje vlees!
In deze steekproef kwam kip als het vaakst besmette stukje vlees naar voren. De 5 geteste kipproducten waren allemaal besmet met één of meerdere soorten bacteriën. Bij rund was dit 4 van de 8, bij varkens 3 van de 15.
Op kip werd 3 keer Campylobacter aangetroffen. Deze bacterie kan voedselinfecties veroorzaken, die zich meestal uiten in buikgriep-achtige symptomen. Kippenvlees staat al lange tijd bekend als belangrijke bron voor voedselinfecties door Campylobacter. Jaarlijks krijgen ruim 42.000 mensen hiermee te maken, waarvan meer dan de helft wordt veroorzaakt door het eten van kippenvlees. De Consumentenbond gaf vorig jaar al de tip om geen kip te eten in de zomer omdat dan veel meer kippen Campylobacter bij zich dragen.
Viermaal werd op een kipproduct ook de poepbacterie E. coli aangetroffen. Besmetting met deze bacteriën kan erop wijzen dat het vlees in aanraking is gekomen met mest. Door slachterijen wordt dit eufemistisch “mestbezoedeling” genoemd. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer tijdens het slachten de darmen kapot worden gesneden en de darminhoud – inclusief bacteriën – op het karkas terechtkomt. Dit gebeurt vaker wanneer het slachtproces te snel verloopt. In december 2015 sprak de NVWA al haar zorgen uit over de risico’s van onder andere de snelheid van slachtlijnen en de druk in de vleesketen door de stuntende supermarkten. Tweemaal bleken er E. coli bacteriën gevonden die in staat zijn ESBL te produceren. Hierdoor zijn zij resistent tegen bepaalde antibiotica.
Ten slotte was bij een kipproduct het bederf al duidelijk ingezet. Deze resultaten maken kip het vaakst besmette stukje vlees uit deze steekproef. De steekproef is te klein om uitspraken te doen over de besmettingsgraad van de verschillende diersoorten in het algemeen.
Barbecueën extra risico
Dit is de vierde keer dat Wakker Dier onderzoek heeft laten doen naar bacteriën in barbecue- of gourmetvlees. Ook deze keer is er sprake van verontrustende resultaten. Juist bij barbecue- en gourmetvlees mag van supermarkten extra hygiëne verwacht worden, omdat consumenten bij het barbecueën en gourmetten niet altijd even hygiënisch werken: ze zetten het vlees vaak een tijd buiten de koelkast, gebruiken dezelfde vork voor rauw en gebakken vlees en verhitten het vlees niet altijd goed.
Onderzoeksopzet barbecuevlees
Voor dit onderzoek kocht een onafhankelijk monsterbureau 28 verschillende vleesproducten met barbecue-sticker bij 9 verschillende supermarktketens. Het betrof verse, niet-voorgegaarde vleessoorten. Een voedseltest-bureau voerde vervolgens per product een indicatieve laboratoriumanalyse uit op bederf, de aanwezigheid van E. coli, Salmonella, Lysteria, Campylobacter en de multiresistente bacteriën MRSA, ESBL en STEC/EHEC. Er werd dit keer geen Salmonella, Listeria of MRSA aangetroffen. De steekproef is te klein om uitspraken te doen over het vóórkomen van de bacteriën in het algemeen of over individuele supermarktketens.