ESBL in runderlapje en kipfilet
Op twee van de geteste gourmetproducten zijn ESBL-producerende bacteriën gevonden. Het gaat om een runderlapje en kipfilet, uit verschillende pakketten. ESBL-producerende bacteriën zijn resistent tegen veel verschillende soorten antibiotica. Ze produceren een enzym (ESBL) dat in staat is bepaalde antibiotica af te breken, waardoor deze middelen niet meer werken. Er zijn twee verschillende soorten ESBL-producerende bacteriën gevonden, Escherichia coli en Klebsiella pneumoniae. Met name die laatste is verontrustend. De ESBL-producerende Klebsiella pneumoniae wordt geclassificeerd als een Bijzonder Resistente Micro-Organisme (BRMO) als het op mensen wordt aangetroffen. Deze ziekenhuisbacterie is niet eerder op rundvlees aangetroffen in Nederland. Het is niet 100% zeker dat de besmetting uit het rundvlees komt, omdat er in een gourmetpakket een kleine kans is op kruisbesmetting van andere stukjes vlees. Die kans is erg klein want de andere stukjes vlees waren niet besmet.
Gezonde mensen hebben over het algemeen geen last van ESBL-producerende bacteriën. Maar een luchtweg- of simpele urineweginfectie kan door ESBL-producerende bacteriën leiden tot opname in het ziekenhuis.
Antibioticagebruik Nederlandse veehouderij
Resistentie tegen antibiotica in bacteriën ontstaat door (verkeerd) gebruik van antibiotica. Het antibioticagebruik in de Nederlandse veehouderij stabiliseerde in 2014, nadat het met 58 procent was afgenomen tussen 2009 en 2013. Maar vooral in de kalkoen-, kalver-, varkens- en vleeskuikensector wordt nog altijd te veel antibiotica ingezet. De resistente bacteriën uit de vee-industrie kunnen zich verspreiden en zo ook voor de volksgezondheid een gevaar vormen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie overlijden in Europa 25.000 mensen door antibioticaresistente bacteriën.
Nederlandse dieren krijgen zoveel antibiotica toegediend, omdat er te veel van ze gevraagd wordt. De vlees- of melkproductie is te hoog, waardoor er weinig energie over is voor een goede weerstand. Ook het vroeg scheiden van jong en moederdier levert veel stress en gezondheidsproblemen op. Deze problemen worden vaak opgelost met antibiotica.
Ook Salmonella in deze pakketten
Begin december publiceerde Wakker Dier al over gourmetpakketten omdat er Salmonella, poepbacterie, vlees waarbij het bederf al duidelijk was ingezet en Listeria werd gevonden. Bij verdere analyse is er ook Campylobactor gevonden op kip. Deze bacterie kan een pittige voedselvergiftiging veroorzaken.
Opzet onderzoek gourmetpakketten
Voor dit onderzoek kocht een onafhankelijk monsternamebureau zeven gourmetschotels zonder dierenwelzijnskeurmerk die bij zeven Nederlandse supermarkten in de aanbieding waren. Een gecertificeerd voedsellaboratorium voerde vervolgens per schotel een indicatieve analyse uit op drie of vier verse, niet-voorgegaarde, vleessoorten. In totaal ging het om 27 monsters van verschillende soorten vlees. Om te testen of de bacteriën resistent zijn tegen meerdere soorten antibiotica, is er een ‘omgevingstest’ gedaan (antibiogram). Daarmee wordt aangetoond tegen welke antibiotica de bacterie resistent is. Er is geen genetisch onderzoek gedaan, dus het is onbekend welk specifiek mechanisme voor de resistentie zorgt.