Onderzoek Wakker Dier: dichte veewagen in opkomst en in strijd met de wet
Transport van varkens, schapen en kalfjes gebeurt steeds vaker in dichte veewagens. Maar veel van deze dichte wagens voldoen niet aan de wet; de verplichte toegangsdeuren voor de inspecteurs ontbreken. Het is daarom lastig om te zien hoe het met de dieren gaat tijdens transport. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van Wakker Dier nadat een chauffeur alarm sloeg. Wakker Dier vraagt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om dichte veewagens stenger te controleren en de wet te handhaven. Goede toegangsdeuren zijn nodig om te controleren of de wagens bijvoorbeeld niet te vol zijn en of de luchtkwaliteit goed is. Maar ook om in te grijpen als het mis gaat, bijvoorbeeld als een dier ziek blijkt. Dit is bij dichte veewagens dus vaak niet mogelijk.
Dichte veewagens meestal in strijd met de wet
Uit onderzoek van Eyes on Animals in opdracht van Wakker Dier blijkt dat moderne veewagens voor varkens, schapen en kalveren vaak niet aan de wet voldoen. Zo zouden alle dieren tijdens transport bereikbaar moeten zijn zodat ze gecontroleerd en verzorgd kunnen worden. Dichte wagens hebben vaak wel inspectieluiken, maar deze zijn klein en bieden bovendien geen toegang tot de wagen. Controleurs kunnen dan alleen de wagen in via de laadklep, maar dat is erg moeilijk en gevaarlijk. Dat gebeurt daarom dan ook zelden. Wakker Dier vraagt de NVWA in een brief om de wet beter te handhaven en erop toe te zien dat ook dichte veewagens goede toegang tot de dieren bieden.
Geen toegang is gevaarlijk
Toegang tot de dieren is nodig zodat inspecteurs kunnen zien wat de omstandigheden zijn in de wagen. Maar ook om dieren in nood te kunnen helpen. Bijvoorbeeld wanneer een zwak kalf wordt vertrapt door de andere kalveren of wanneer dieren tijdens transport ziek worden. Bij de Deense veewagen die vorig jaar op de Duitse snelweg kantelde, konden de politieagenten door gebrek aan toegangsdeuren en inspectieluiken niets doen voor de varkens.
Dichte wagens in opkomst
In Nederland worden er steeds meer dieren vervoerd in geklimatiseerde veewagens. Uit het onderzoek komen twee oorzaken hiervoor naar boven. De eerste is dat dieren beter beschermd zijn tegen weersinvloeden. De tweede oorzaak is minder positief: om de dieren aan het zicht te onttrekken. Dit zou beter zijn voor het imago van de sector. Omdat burgers de dieren niet meer zien, zouden ze minder negatief over transport denken.
Beter beschermd tegen weer en wind, maar wel risico op stikken
Ondanks dat het gebruik van dichte wagens toeneemt, is er nog nooit wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het dierenwelzijn in deze wagens. Om hier toch meer zicht op te krijgen zijn er voor dit onderzoek interviews met verschillende mensen uit de transportsector afgenomen. Hieruit komt naar voren dat transport in dichte wagens plus en minpunten heeft. Dieren zijn beter beschermd tegen kou, wind of juist hitte. De kans op ziekteverspreiding is kleiner en sommige geïnterviewde transporteurs geven aan dat dieren rustiger en fitter op de nieuwe locatie aankomen.
Andere transporteurs zeggen juist dat er allerlei welzijnsproblemen optreden. Door de hoge bezetting en onvoldoende ventilatie kan de luchtvochtigheid, het ammoniakgehalte en de temperatuur in de truck razendsnel toenemen. Bovendien is het welzijn van de dieren volledig afhankelijk van goed werkende ventilatoren. Als deze het om technische redenen begeven, of de motor valt uit, kan dat direct ernstige gevolgen hebben voor dierenwelzijn. Het komt zelfs voor dat dieren stikken.