Nationaal Hitteplan voor dieren nodig

beeld varken met hittestress

Een hittegolf is voor veel mensen onaangenaam. Maar voor veel dieren in de vee-industrie is de zomer letterlijk stervensheet. De cijfers zijn dramatisch. In 2019 overleden 163.000 dieren aan de gevolgen van hitte.

Zomers steeds heter

Vooral ‘hoogproductieve’ dieren zoals plofkippen en koeien die heel veel melk geven, krijgen het sneller warm. Ze hebben extra stress en gezondheidsproblemen als het kwik oploopt. Zo lijden elk jaar miljoenen dieren en dat probleem wordt alleen maar groter. Volgens het KNMI zal tot 2050 het aantal warme dagen met dertig procent toenemen en het aantal tropische dagen zelfs verdubbelen.

Hitte? Varkens koelen af in eigen poep

Varkens zijn gevoelig voor hittestress. Vanaf 20 graden kan het al te warm voor ze zijn. Varkens zweten niet, maar rollen door de modder om af te koelen. Alleen: in de dichte stallen van de vee-industrie is geen modder. De dieren rollen door de poep voor een beetje verkoeling.

Hittestress maakt melkkoeien kreupel

Een goede temperatuur voor een melkkoe? Tussen de -5 en 18 graden Celsius. In de zomer hebben melkkoeien het dus al snel warm. Bij temperaturen vanaf 22 graden kunnen ze al hittestress ervaren, afhankelijk van de luchtvochtigheid en wind. Niet alleen in de stal trouwens: ook buiten. Zeker als er geen schaduw is in de wei. Koeien met hittestress gaan hijgen, zweten en blijven langer staan om zoveel mogelijk af te koelen. Ook blijkt dat koeien met hittestress een grotere kans hebben om kreupel te worden.

Jonge kalfjes lopen ook risico’s. In de iglo’s waarin kalveren de eerste tijd van hun leven verblijven, kan de temperatuur in de volle zon oplopen tot boven de 50 graden Celsius. Kalfjes die half dikbil en half melkkoe zijn – gefokt voor de kalfsvleesindustrie – zijn extra gevoelig voor de hitte.

Ook kippen hebben last van de hitte

Kippen hebben geen zweetklieren. Hebben ze het te warm? Dan spreiden ze hun vleugels en koelen zij af door te hijgen. Dit gebeurt bij legkippen bij temperaturen rond de 25 graden, zeker als ook de luchtvochtigheid hoog is. Bij vleeskuikens bepaalt hun grootte wanneer ze hittestress ervaren. Zo hebben zware dieren eerder last van warmte. Als kuikens net uit het ei komen, is een omgevingstemperatuur van 32 graden nog geen probleem. Maar kuikens groeien snel en vier weken later zijn temperaturen van boven de 25 graden al oncomfortabel.

Transport in de hitte

Alsof veetransport niet zwaar genoeg is, hebben de dieren het op warme dagen extra moeilijk. De meeste transportwagens worden namelijk niet of niet voldoende gekoeld. De dieren zitten op elkaar gepakt, waardoor de temperatuur oploopt en ze deze warmte niet goed kwijt kunnen. Als dan de wagen ook nog eens in de file terechtkomt of parkeert voor de slachterij, valt de verkoelende rijwind weg. De temperatuur loopt dan hard op. Zeker als de wagen in de zon staat, is het niet te harden binnen.

Een Nationaal Hitteplan voor dieren

In kippen- en varkensstallen is het meestal nog heter dan buiten en weilanden hebben vaak geen schaduw. Transport gaat op hete dagen door, en in de volle zon kan de temperatuur in vrachtwagens oplopen tot 40 graden. Wakker Dier pleit voor een Nationaal Hitteplan voor Dieren met verplichte maatregelen. Zoals schaduwplekken en genoeg water in de wei, koelsystemen en een lagere bezetting in de stal en een transportverbod op hete dagen.

Om een Nationaal Hitteplan voor Dieren op de agenda te krijgen, is jouw handtekening nu nodig. Laat je stem horen en eis samen met Wakker Dier een Nationaal Hitteplan voor Dieren.