Te veel bloedhete veetransporten naar het buitenland

De minister maakte de cijfers van 2020, 2021 en 2022 enkele weken geleden bekend aan de Kamer. Opvallend is dat niet alle gegevens overeenkomen met een NVWA-evaluatie uit 2020, opgevraagd door Wakker Dier met een Woo-verzoek. Volgens die evaluatie liep in 2020 de temperatuur in maar liefst 82 gecontroleerde veewagens op tot 35°C. De minister noemt in zijn brief een aanzienlijk lager aantal: 27. Wakker Dier vraagt in de brandbrief om opheldering.

Hitteleed

In de meeste gevallen ging het om transport van varkens. Varkens kunnen slecht tegen hitte. Dit komt onder andere doordat ze niet kunnen zweten. Ze koelen af door in water of modder te rollen; beide zijn niet beschikbaar in een veewagen. Al vanaf 20°C krijgen ze last en bij 30°C hebben ze ernstige fysieke stress. Vanaf 35°C kunnen varkens zo oververhit raken dat ze eraan sterven.

Ineffectief beleid

Volgens de Europese wetgeving mag het in veewagens niet warmer worden dan 30°C, met een ‘tolerantie’ van 5°C. De NVWA toetst op hete dagen of internationale transporten vanuit Nederland een gebied doorkruisen waar de buitentemperatuur boven de 30°C uitkomt, voordat zij een transportvergunning uitgeeft. Dit beleid blijkt ontoereikend om hoge temperaturen ín de wagen te voorkomen. Hilhorst: “NVWA moet dus bij veel lagere buitentemperaturen al ingrijpen.”

Marge op marge

Het handhavingsbeleid vertoont meer gebreken. Zo kiest de NVWA ervoor om de wettelijke marge van 5°C nog verder op te rekken. De inspecteurs knijpen een oogje toe als de temperatuur in de wagen ‘niet significant hoger’ was dan 35°C of als die hoge temperatuur korter dan een uur voorkwam, Hilhorst: “Het is niet aan de NVWA om de regels te versoepelen met zelfbedachte extra marges.”

Beter beleid

Wakker Dier wil dat de minister het handhavingsbeleid van de NVWA aanpast. Langdurig internationaal transport moet bij aanzienlijk lagere buitentemperaturen aan banden worden gelegd. Vervoerders die de temperatuur laten oplopen tot 35°C en hoger moeten onmiddellijk en fors worden beboet. Hilhorst: “Wij vragen de minister om de dieren te beschermen. Deze zomer nog.”